Het 10R model voor circulariteit. Hoe?
Het 10R model circulariteit van Jacqueline Cramer van het Utrecht Sustainability Institute wordt bij circulair bouwen gebruikt als toetsingskader voor de grondstoffen die je gebruikt. Maar hoe ga je daar eigenlijk mee aan de slag?
Wij hebben tijdens de lockdown de renovatie van ons kantoor opgepakt. Nu dat toch leeg stond, was dat een ideaal moment. Onze architect Annette heeft het ontwerp gemaakt en wilde deze renovatie zo circulair mogelijk doen (lees ook onze case Circulair verbouwen). Op veel onderdelen is haar dat gelukt, maar onder de grote tijdsdruk en door de matige kwaliteit van ons pand, zag ze zich toch genoodzaakt veel te slopen, zonder dat het kon worden hergebruikt. Dat gold ook voor de gipswanden. De wanden waren opgebouwd uit stalen profielen met aan weerszijden geschroefde gipskartonplaten, gevuld met minerale wol. Het geheel was afgewerkt met een vol verlijmde vinyllaag. Dit type wanden zijn ooit ontworpen om te hergebruiken, maar nu dat aan de orde was bleek slopen de enige optie.
In haar verhaal over onze verbouwing vertelt Annette dat ze haar ontwerpkeuzes zoveel mogelijk aan de hand van de bovenste vier stappen van het 10R model circulariteit heeft gemaakt. Best interessant, maar wat betekent dat nu eigenlijk? Om dit te verduidelijken bekijk ik hieronder onze (inmiddels gesloopte) gipswanden in het licht van dit model.
Het slimmer doen
De stappen tien tot en met één van het 10R model circulariteit dienen om je in je ontwerpproces bewust na te laten denken over de grondstoffen die je gebruikt. De bovenste drie, refuse, reduce en rethink, gaan over een product slimmer maken of gebruiken, of in het geval refuse, niks doen.
Een kantoorgebouw zonder wanden is geen fijne plek om te werken (of om naar het toilet te gaan…) en de locatie waar de gipswanden stonden, voldeed niet meer. Daarnaast liet de kwaliteit van de gipswanden te wensen over, waardoor slopen en nieuwe wanden plaatsen nodig was. De nieuwe wanden zijn modulair, herbruikbaar en van hoogwaardige kwaliteit. Voor de toekomst hebben we het dus slimmer aangepakt. We hebben daarvoor echter wél nieuwe grondstoffen gebruikt.
